Kategori: Makaleler

Karayemiş Nasıl Yenir? Bir Meyveden Toplumsal Cinsiyet, Adalet ve Dayanışma Dersi Bir meyveyi nasıl yediğimiz, dünyayı nasıl gördüğümüzü anlatır mı? Belki de evet. Karayemiş, yani bazı bölgelerde “taflan” diye bilinen bu küçük ama güçlü meyve, yalnızca sofralarımıza tat katmaz; toplumun çeşitliliğini, birlikte yaşamanın inceliklerini ve adalet arayışımızı da yansıtır. Gelin, “Karayemiş nasıl yenir?” sorusunu sadece bir beslenme meselesi olarak değil, bir toplumsal aynaya dönüşen sembol olarak ele alalım. — Karayemişi Tanımak: Kültürle, Toplumla, Kimlikle Bütünleşen Bir Meyve Karadeniz’in dağ eteklerinde doğan karayemiş, güçlü kökleriyle toprağa tutunan bir direniş sembolü gibidir. Küçüktür ama lezzetlidir; sıradandır ama içinde zengin bir tarih taşır.…

M269 Hangi Gemi? Siyaset Bilimi Perspektifinden İnceleme Güç ilişkileri, toplumsal düzen ve hegemonya… Siyasal teori, genellikle bu unsurları açıklamak ve bu unsurlar arasındaki dinamikleri anlamak üzerine yoğunlaşır. Modern toplumların yapı taşları, bireylerden kurumsal yapılar ve ideolojilere kadar her şey, bu ilişkiler aracılığıyla şekillenir. Peki, bu güç ilişkileri ve toplumsal düzenin en belirleyici unsurlarından biri olan askeri güç, siyaset bilimci bakış açısına göre neyi ifade eder? “M269” gemisinin ardındaki anlamı keşfederken, güç ve iktidar ilişkilerini de irdelemiş olacağız. M269: Bir Askeri Gücün Sembolü M269, Türk Deniz Kuvvetleri’ne ait amfibi çıkarma gemilerinden biridir. Ancak, bu gemiyi sadece askeri bir araç olarak tanımlamak…

Karaman’ın Neyi Meşhur? Anadolu’nun Kalbinde Gizli Kalmış Zenginlikler Karaman… İç Anadolu’nun tam kalbinde, tarih boyunca pek çok uygarlığın izini taşıyan, kültürüyle, doğasıyla ve lezzetleriyle göz kamaştıran bir şehir. Belki adını en çok Mevlâna’nın hocası olan Yunus Emre’nin dizelerinde ya da Karamanoğulları Beyliği’nin hikâyelerinde duymuşsundur. Ama Karaman, sadece tarih kitaplarının sayfalarında değil; günümüz Türkiye’sinin de en özel şehirlerinden biri. Peki bu kadim şehrin en meşhur özellikleri neler? Gel birlikte bu yolculuğa çıkalım. Tarihle Yoğrulmuş Bir Kent: Karaman’ın Kültürel Hazineleri Karamanoğulları Beyliği’nin Başkenti Karaman, 13. yüzyılda Anadolu’da kurulan en önemli Türk beyliklerinden biri olan Karamanoğulları Beyliği’nin başkentiydi. Beyliğin mirası hâlâ sokaklarında, camilerinde…

Ibda-C: Kültürel Kimlik ve Topluluk Yapılarının Yansıması Bir Antropolojik Bakış: Kültürlerin Çeşitliliği ve Kimliklerin Oluşumu Kültürler, zaman içinde toplumların şekillendirdiği değerler, inançlar ve sembollerle derinleşir. Bir antropolog olarak, farklı kültürel yapıları, toplulukların kimliklerini ve bu kimliklerin toplumsal yapılarla nasıl ilişkilendiğini anlamaya çalışırken, her bir toplumun kendine özgü ritüellerini ve sembollerini keşfetmek büyük bir heyecan kaynağıdır. Bu keşif, yalnızca geçmişi anlamamıza değil, aynı zamanda bu kültürlerin toplumsal dinamikler üzerindeki etkilerini günümüze taşıyarak modern toplumları daha iyi kavrayabilmemize de olanak tanır. Bugün, “Ibda-C” gibi bir kültürel yapıyı incelerken de aynı heyecanı hissediyoruz. Birçok insanın yalnızca bir ideoloji veya siyasi hareket olarak tanıdığı…

Karaciğer Yorgunluğu Belirtileri Nelerdir? Bilimsel Merakla, Samimi Bir Yolculuk Konuya tutkuyla yaklaşan bir arkadaş grubunun sofrasında gibiyiz: “Karaciğer yorgunluğu belirtileri nelerdir?” diye soruyoruz ve bunun yalnızca bir şikâyet listesi olmadığını, bedenimizin biyokimyasal ritimlerini, yaşam tarzımızı ve geleceğin sağlık teknolojilerini de içine alan geniş bir hikâye olduğunu fark ediyoruz. Hadi, bu merakı bilimsel bir mercekten geçirirken dili sade, tonu samimi tutalım. “Karaciğer yorgunluğu” nedir, ne değildir? Tıpta “karaciğer yorgunluğu” diye standart bir tanı yok; ama uzun süreli karaciğer hastalıklarında yorgunluk (fatigue) sık ve can sıkıcı bir belirti. Araştırmalar, yağlı karaciğer hastalığı (güncel adıyla MASLD) ve kolestatik hastalıklarda yorgunluğun yaşam kalitesini belirgin…

Hüsnüyusuf Çiçeği Tohumu Nasıl Ekilir? Bir Tarihçinin Perspektifinden Geçmişin Ardında Kalan Çiçekler: Hüsnüyusuf’un Tarihi ve Kültürel Derinliği Bir tarihçi olarak, geçmişin izlerini bugüne taşımak, geçmişin kalıntılarından çıkardığımız anlamları günümüzle ilişkilendirmek her zaman ilginç bir deneyim olmuştur. Hüsnüyusuf çiçeği de, toplumların değişen yaşam tarzları, toplumsal dönüşümler ve kültürel kırılma noktalarıyla derin bağlar kuran bir bitkidir. Bu zarif çiçek, sadece güzelliğiyle değil, aynı zamanda tarih boyunca insanların yaşamlarında üstlendiği rollerle de dikkat çeker. Bugün, çoğu insan için “Hüsnüyusuf” adı, belki de bu çiçeğin zarif yaprakları ve hoş kokusuyla ilişkilendirilse de, geçmişte çok daha anlamlı bir yer tutmuştu. Tarihsel olarak, Osmanlı İmparatorluğu döneminde…

Hizmetçinin Diğer Adı Nedir? Edebiyat Perspektifinden Bir İnceleme Giriş: Kelimelerin Gücü ve Anlatıların Dönüştürücü Etkisi Kelimeler, birer araç olmanın ötesinde, insanların duygularını, düşüncelerini ve varoluşlarını şekillendiren güçlü yapı taşlarıdır. Bir edebiyatçı için her kelime, yalnızca anlam taşımakla kalmaz; aynı zamanda bir toplumsal gerçekliği, tarihsel bir durumu ya da bireysel bir içsel mücadeleyi temsil eder. Edebiyat, bu kelimeleri bir araya getirerek insan deneyimini derinlemesine keşfeder. Her kelimenin seçimi, bir anlatının yönünü belirler; kelimeler, bize dünyayı nasıl gördüğümüzü ve nasıl anladığımızı gösterir. Hizmetçi kelimesi de bu kelimelerden biridir. Bir yanda tarihsel olarak güçsüz, düşük statülü ve çoğu zaman toplum tarafından görünmeyen bir…

Kartepe Halk Eğitim Merkezi Müdür: Toplumsal Yapının Sessiz Taşıyıcısı Üzerine Sosyolojik Bir Okuma Bir sosyolog olarak, yerel kurumların toplumla nasıl etkileşime girdiğini anlamaya çalıştığımda, gözüm çoğu zaman tabelası mütevazı ama etkisi derin yerlerde takılı kalır: halk eğitim merkezlerinde. “Kartepe Halk Eğitim Merkezi müdür kimdir?” sorusu yüzeyde bir isim merakıdır; ancak bu sorunun derininde, otorite, toplumsal cinsiyet ve kültürel sermaye gibi kavramların iç içe geçtiği bir yapı yatar. Bu yazı, o yapının insan yüzünü, toplumsal işlevini ve sembolik gücünü anlamaya çalışan bir araştırmacının içten bir gözlemi olarak kaleme alınmıştır. Halk Eğitim Merkezleri: Toplumsal Dayanışmanın Görünmez Mekanları Türkiye’deki halk eğitim merkezleri, bireylerin…

Ünlü Bir Halk Ozanımız Nelerdir? Kültürümüzün Sesi ve Toplumun Belleği Her toplumun belleğinde, dertleriyle dertlenen, sevinçlerini türkülerle paylaşan, halkın içinden çıkıp yine halka seslenen ozanlar vardır. Bizim kültürümüzde halk ozanları yalnızca saz çalan ve şiir söyleyen sanatçılar değildir; aynı zamanda adaletin, eşitliğin, sevdanın ve toplumsal vicdanın sesidirler. Bu yazıda ünlü bir halk ozanımızın kim olduğuna dair farklı örnekler üzerinden yürürken, aslında bu figürlerin toplum için ne anlama geldiğini anlamaya çalışacağız. Aşık Veysel: Anadolu’nun Bilge Sesi Türkiye denildiğinde akla gelen ilk ozanlardan biri hiç şüphesiz Aşık Veysel’dir. Görme engeline rağmen sazıyla ve sözleriyle milyonlara ulaşmış, Anadolu’nun en saf duygularını dizelere dökmüştür.…

İkinci Bir Gmail Hesabı Nasıl Açılır? Dijital Kimliğin Çoğalması Üzerine Tarihsel ve Güncel Bir İnceleme Günümüzde dijital varlığımız, bir e-posta adresiyle başlıyor. E-posta artık yalnızca bir iletişim aracı değil; kimliğin, geçmişin ve ilişkilerin dijital hafızası. İkinci bir Gmail hesabı açmak ise, bireyin bu dijital kimliği çoğaltma isteğinin bir yansıması. Peki bu eğilim nasıl ortaya çıktı ve günümüz toplumunda ne anlama geliyor? Bu yazıda hem pratik hem de düşünsel boyutlarıyla ikinci Gmail hesabı açmanın tarihsel, teknolojik ve sosyolojik katmanlarını inceleyeceğiz. İletişimin Dijitalleşmesi: E-Postanın Tarihsel Arka Planı İnternetin 1970’lerdeki erken dönemlerinde e-posta, yalnızca birkaç akademisyenin kullandığı bir deneysel sistemdi. Ancak 1990’lardan itibaren…