Vana CV Değeri Nedir? Toplumsal Yapılar Üzerinden Bir Anlam Arayışı Bir sosyolog olarak bazen teknik bir kavramın, gündelik hayattaki karşılığının ne kadar derin ve sembolik olabileceğini fark ediyorum. “Vana CV değeri” ilk bakışta mühendisliğe, akışkanlar mekaniğine ait soğuk bir terim gibi görünür. Oysa biraz durup düşündüğümüzde, bu kavramın toplumsal yaşamın akışını, bireylerin birbirine temasını ve güç ilişkilerinin devinimini anlatan bir metafora dönüştüğünü görebiliriz. Çünkü toplum da tıpkı bir boru hattı gibi akışa dayanır; fazla basınç patlatır, az basınç ise sistemi işlemez kılar. Teknik Tanımdan Sosyolojik Yoruma Teknik olarak vana CV değeri, bir vananın üzerinden geçebilen sıvı miktarını belirleyen katsayıdır. Basınç…
8 YorumGünlük İzler Yazılar
Suçlu İade Anlaşması Nedir? Uluslararası Hukukta Bir İş Birliği Aracı Suçluların iadesi, bir devletin, kendi ülkesinde işlediği suçlardan dolayı başka bir devlete kaçan bir kişiyi, o devlete teslim etmesi işlemidir. Bu süreç, uluslararası hukukta adli iş birliğinin temel taşlarından biri olarak kabul edilir ve devletler arasındaki güveni, hukukun üstünlüğünü ve suçla mücadeleyi güçlendirmeyi amaçlar. Tarihsel Arka Plan Suçlu iade anlaşmalarının kökenleri, devletlerin birbirlerinin egemenlik haklarına saygı göstererek suçluların adalet önüne çıkarılmasını sağlama arzusuna dayanır. İlk örnekleri, 19. yüzyılda Avrupa’da görülmeye başlanmış ve zamanla uluslararası düzeyde yaygınlaşmıştır. Türkiye, bu alandaki ilk düzenlemelerini 1929 tarihli “Suçluların İadesine Dair Avrupa Sözleşmesi” ile yapmış,…
16 YorumKarlılık oranları nedir? Parlak göstergelerin gölgesindeki hakikat Şunu peşin söyleyeyim: Karlılık oranları iş dünyasının en çok parlatılan aynası ama her ayna gibi kusurları var. Evet, oranlar şirket performansını hızlıca “okunur” kılar; fakat çoğu zaman bağlamı silip atar, yönetimin makyajını ise olduğundan sağlıklı gösterir. Tartışmayı büyütmek istiyorum: “Karlılık yüksekse her şey yolundadır” dogması artık sorgulanmalı. Hadi birlikte; oranların ne olduğunu, nerede işimize yaradığını ve nerede bizi yanılttığını didikleyelim. Karlılık oranları nedir? (Ve neden bu kadar cazipler?) Karlılık oranları; bir şirketin satışlarından, varlıklarından ya da özkaynaklarından ne kadar kâr üretebildiğini ölçen finansal göstergelerdir. En bilinenleri: Brüt kâr marjı = (Satışlar – Satışların…
8 YorumKargı yaprağı nedir? (Kamışın ince yaprağından kapsayıcı bir hikâye) Kimi kavramlar vardır; kulağa basit gelir ama altında koca bir ekoloji, emek ve kimlikler arası diyalog taşır. “Kargı yaprağı” da tam öyle. Bu yazıyı, konuya duyarlı bir yerden; topluluğumuzu düşünmeye, farklı deneyimleri yan yana getirmeye davet eden samimi bir giriş olarak okuyun. Bir yanda toplumsal etkileri gözeten, empati odaklı kadın yaklaşımı; diğer yanda çözüm arayan, veriye ve analizlere bakan erkek yaklaşımı… Gelin, kargı yaprağını (kamışın o ince, şerit gibi yapraklarını) bu iki bakışı harmanlayarak; çeşitlilik, adalet ve sürdürülebilirlik ekseninde konuşalım. Kargı yaprağı nedir? Bitkiden topluma uzanan bir tanım Kargı, halk arasında…
8 YorumKardeş Kıskançlığı Nasıl Önlenir? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Adalet Perspektifinden Samimi Bir Yol Haritası Merhaba sevgili okur, bugün evlerimizin en canlı laboratuvarına bakıyoruz: kardeş ilişkileri. “Kıskançlık” dediğimiz duygu, çoğu zaman sevginin bölüneceği korkusundan doğuyor; ama bu duyguyu şekillendiren büyük resimde toplumsal cinsiyet rolleri, çeşitlilik, sınıfsal imkânlar ve sosyal adalet gibi dinamikler de var. Gelin, empatiyi merkeze alan bir dil ve çözüm odaklı adımlarla, evde herkes için daha kapsayıcı bir düzenin nasıl mümkün olabileceğini birlikte düşünelim. Kardeş Kıskançlığını Görünür Kılmak: Duygu Vardır, Etiket Yoktur Kıskançlık, “ayıplanacak” bir kusur değil; tanınmayı bekleyen bir duygudur. Çocuğun duygusunu damgalamak yerine “Kıskandığını duyuyorum; bu evde…
8 YorumAsit Nedir? Örnekleriyle Bilimin Temel Taşlarını Keşfedin Kimyanın büyüleyici dünyasına adım attığınızda, karşınıza sıkça çıkan bir kavram vardır: asit. Günlük hayatta limonun ekşiliğinden, midemizdeki sindirime kadar pek çok yerde rol alan bu maddeler, aslında modern bilimin en temel yapı taşlarından biridir. Peki asit nedir, nasıl çalışır ve nerelerde karşımıza çıkar? Gelin birlikte hem bilimsel hem de anlaşılır bir dille bu soruların cevabını arayalım. Asit Nedir? Bilimsel Tanım ve Temel Özellikler Kimyada asit, sulu çözeltilerde hidrojen iyonu (H⁺) veren maddelere verilen isimdir. Bu tanım, Arrhenius teorisine göre yapılır ve en yaygın kullanılan açıklamalardan biridir. Yani bir madde suya girdiğinde H⁺ iyonu…
Yorum BırakKarayemiş Nasıl Yenir? Bir Meyveden Toplumsal Cinsiyet, Adalet ve Dayanışma Dersi Bir meyveyi nasıl yediğimiz, dünyayı nasıl gördüğümüzü anlatır mı? Belki de evet. Karayemiş, yani bazı bölgelerde “taflan” diye bilinen bu küçük ama güçlü meyve, yalnızca sofralarımıza tat katmaz; toplumun çeşitliliğini, birlikte yaşamanın inceliklerini ve adalet arayışımızı da yansıtır. Gelin, “Karayemiş nasıl yenir?” sorusunu sadece bir beslenme meselesi olarak değil, bir toplumsal aynaya dönüşen sembol olarak ele alalım. — Karayemişi Tanımak: Kültürle, Toplumla, Kimlikle Bütünleşen Bir Meyve Karadeniz’in dağ eteklerinde doğan karayemiş, güçlü kökleriyle toprağa tutunan bir direniş sembolü gibidir. Küçüktür ama lezzetlidir; sıradandır ama içinde zengin bir tarih taşır.…
Yorum BırakM269 Hangi Gemi? Siyaset Bilimi Perspektifinden İnceleme Güç ilişkileri, toplumsal düzen ve hegemonya… Siyasal teori, genellikle bu unsurları açıklamak ve bu unsurlar arasındaki dinamikleri anlamak üzerine yoğunlaşır. Modern toplumların yapı taşları, bireylerden kurumsal yapılar ve ideolojilere kadar her şey, bu ilişkiler aracılığıyla şekillenir. Peki, bu güç ilişkileri ve toplumsal düzenin en belirleyici unsurlarından biri olan askeri güç, siyaset bilimci bakış açısına göre neyi ifade eder? “M269” gemisinin ardındaki anlamı keşfederken, güç ve iktidar ilişkilerini de irdelemiş olacağız. M269: Bir Askeri Gücün Sembolü M269, Türk Deniz Kuvvetleri’ne ait amfibi çıkarma gemilerinden biridir. Ancak, bu gemiyi sadece askeri bir araç olarak tanımlamak…
Yorum BırakKaraman’ın Neyi Meşhur? Anadolu’nun Kalbinde Gizli Kalmış Zenginlikler Karaman… İç Anadolu’nun tam kalbinde, tarih boyunca pek çok uygarlığın izini taşıyan, kültürüyle, doğasıyla ve lezzetleriyle göz kamaştıran bir şehir. Belki adını en çok Mevlâna’nın hocası olan Yunus Emre’nin dizelerinde ya da Karamanoğulları Beyliği’nin hikâyelerinde duymuşsundur. Ama Karaman, sadece tarih kitaplarının sayfalarında değil; günümüz Türkiye’sinin de en özel şehirlerinden biri. Peki bu kadim şehrin en meşhur özellikleri neler? Gel birlikte bu yolculuğa çıkalım. Tarihle Yoğrulmuş Bir Kent: Karaman’ın Kültürel Hazineleri Karamanoğulları Beyliği’nin Başkenti Karaman, 13. yüzyılda Anadolu’da kurulan en önemli Türk beyliklerinden biri olan Karamanoğulları Beyliği’nin başkentiydi. Beyliğin mirası hâlâ sokaklarında, camilerinde…
Yorum BırakIbda-C: Kültürel Kimlik ve Topluluk Yapılarının Yansıması Bir Antropolojik Bakış: Kültürlerin Çeşitliliği ve Kimliklerin Oluşumu Kültürler, zaman içinde toplumların şekillendirdiği değerler, inançlar ve sembollerle derinleşir. Bir antropolog olarak, farklı kültürel yapıları, toplulukların kimliklerini ve bu kimliklerin toplumsal yapılarla nasıl ilişkilendiğini anlamaya çalışırken, her bir toplumun kendine özgü ritüellerini ve sembollerini keşfetmek büyük bir heyecan kaynağıdır. Bu keşif, yalnızca geçmişi anlamamıza değil, aynı zamanda bu kültürlerin toplumsal dinamikler üzerindeki etkilerini günümüze taşıyarak modern toplumları daha iyi kavrayabilmemize de olanak tanır. Bugün, “Ibda-C” gibi bir kültürel yapıyı incelerken de aynı heyecanı hissediyoruz. Birçok insanın yalnızca bir ideoloji veya siyasi hareket olarak tanıdığı…
Yorum Bırak